Rozszerzenie możliwości zatrudnienia młodocianych

Okazuje się, iż wszechobecny postęp technologiczny, jak i nowoczesne środki ochrony umożliwiają coraz bardziej bezpieczną naukę zawodu osobom, które dopiero rozpoczynają karierę zawodową i zatrudnienie. Stąd też powstała potrzeba zmiany wykazu prac wzbronionych i dozwolonych dla osób młodocianych uczęszczających do szkół branżowych.

O jakich zmianach w zakresie pracy osób młodocianych jest mowa?

Wskutek postępu technologicznego i coraz większego poziomu bezpieczeństwa pośród osób pracujących zaistniała potrzeba dostosowania prawa w tym względzie. Przewiduje się zmianę wykazu prac wzbronionych i dozwolonych dla osób młodocianych uczęszczających do szkół branżowych.

Rozwiązania w tym zakresie zawierać ma projekt opracowany przez urzędników Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, który powinien wejść w życie jeszcze przed końcem II kwartału bieżącego roku.

Jak wskazano w uzasadnieniu do owego projektu, celem zmian jest uwzględnienie potrzeb pracodawców zatrudniających młodocianych do praktycznej nauki zawodu. Obecne bowiem brzmienie obowiązującego rozporządzenia ogranicza możliwość zatrudniania młodocianych, a co za tym idzie, ogranicza im możliwość nabywania umiejętności potrzebnych do wykonywania określonego zawodu. Zmiana ma również na celu ujednolicenie niektórych przepisów dotyczących warunkowania wykonywania poszczególnych prac ze względu na płeć.

Dzisiejsze brzmienie rozporządzenia o pracach wzbronionych i dozwolonych przez młodocianych uczęszczających do szkół branżowych powoduje, iż młodociani nie mogą podejmować pracy w wielu sektorach gospodarki. W szczególności owe ograniczenia dotyczą praktycznej nauki w zawodzie:

• szkutnika
• dekarza
• spawacza
• mechanika
• stolarza

Tymczasem wskutek rozwoju technologicznego w wielu profesjach niektóre zagrożenia zostały w znacznym stopniu zniwelowane bądź ograniczone, chociażby poprzez wdrożenie wydajniejszych systemów wentylacyjnych czy też bezpiecznych dla zdrowia środków chemicznych.

Sama zmiana przepisów jest też konieczna z uwagi na to, iż znowelizowane zostało rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy (Dz.U. z 2021 r. poz. 2235). W owym rozporządzeniu rozszerzono wykaz procesów technologicznych w których dochodzi do uwalniania substancji chemicznych, ich mieszanin bądź też czynników o działaniu rakotwórczym lub mutagennym. A przepisy o zatrudnianiu młodocianych te zmiany powinny uwzględniać.

Co jeszcze jest ważne w kontekście zatrudniania osób młodocianych?

Otóż koniecznością jest obecnie również dostosowanie przepisów dotyczących prac wzbronionych i dozwolonych dla młodocianych uczęszczających do szkół branżowych do regulacji zawartych w rozporządzeniu ministra edukacji narodowej z dnia 15 lutego 2019 roku w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz.U. z 2019 r. poz. 316 ze zm.)

Warto też wiedzieć, iż młodociany, to w myśl przepisów kodeksu pracy osoba, która ukończyła 15 lat, a nie przekroczyła 18 lat. I jak podkreśla Małgorzata Lorenc z Kancelarii Lorenc Doradztwo HR, na podstawie zawartego w rozporządzeniu wykazu prac wzbronionych młodocianym zatrudniający sporządza wykaz takich prac wykonywanych w zakładzie pracy. Wartym podkreślenia jest również, iż dozwolone jest zatrudnianie osób w wieku powyżej 16 lat przy niektórych pracach wzbronionych, jeżeli jest to niezbędne do odbycia przygotowania zawodowego.

W chwili obecnej w wykazie prac niedozwolonych do wykonywania przez młodocianych znalazły się między innymi takie prace, jak:

• praca w narażeniu na szkodliwe działanie pyłów uczulających
• praca w warunkach podwyższonego ciśnienia
• praca na wysokości powyżej 3 m, grożących upadkiem
• wszelkie prace na jednostkach pływających
• prace w portach związane z obsługą techniczną statków
• prace przy obróbce drewna z wykorzystaniem maszyn o bezpośrednim ręcznym posuwie materiału

Podsumowując, spodziewać się należy, iż do końca II kwartału bieżącego roku zmianie ulegnie wykaz prac wzbronionych i dozwolonych dla młodocianych uczęszczających do szkół branżowych. Potrzeba wprowadzenia zmian wynika z konieczności dostosowania przepisów do innych rozporządzeń, które zmianie już uległy, jak chociażby ministra zdrowia, jak i chęci dostosowania przepisów do nowych warunków technologicznych. Wszechobecny postęp technologiczny sprawił bowiem, iż praca jest coraz bezpieczniejsza, a tym samym uczniowie mogą w sposób bezpieczniejszy uczyć się zawodu. Na ten moment nie wiadomo jednak jakie zmiany są planowane i czego będą one dotyczyć.