Pracownicy kultury z dopłatami do pensji oraz inne zmiany w ramach tarczy 4.0

W myśl przyjętych przez Sejm RP rozwiązań w ramach tarczy antykryzysowej zwiększa się grupa osób, których pensje mogą być dofinansowane ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). Tym razem mowa jest o osobach zatrudnionych w państwowych muzeach, teatrach, filharmoniach, galeriach sztuki, kinach i innych jeszcze instytucjach kulturalnych.

Zatem jak obecnie przedstawia się sytuacja z dopłatami do pensji dla pracowników kultury?

Uchwalona właśnie przez Sejm RP, po poprawkach Senatu RP, tarcza antykryzysowa 4.0 zawiera sporo rozwiązań zmieniających przepisy z zakresu prawa pracy i uprawnień socjalnych.

Jedna z senackich poprawek, przyjęta ostatecznie przez Sejm RP jest ta, która umożliwia państwowym instytucjom kultury pozyskiwanie dopłat do pensji z FGŚP, o ile wykażą one spadek przychodów w związku z epidemią co 25% w ciągu miesiąca lub 15% w ciągu 2 miesięcy.

W przypadku samorządowych jednostek kultury 40% dofinansowania będzie pochodziło ze środków FGŚP, natomiast pozostałe 60% z pieniędzy organizatora działalności kulturalnej. Co bardzo ważne to fakt, iż właśnie organizatorzy działalności kulturalnej na poziomie samorządowym będą mogli ubiegać się o dofinansowanie wynagrodzeń tych pracowników, którzy objęci są przestojem lub skróconym czasem pracy. Natomiast pozostali pracodawcy mają taką możliwość również na tych pracowników, którzy pracują na normalnych warunkach, bez żadnych ograniczeń.

Jakich zmian dokonuje jeszcze tarcza 4.0?

Otóż posłowie przyjęli też senackie poprawki dotyczące wysyłania zatrudnionych na urlopy, jak i zasad pracy zdalnej. Zgodnie zatem z tarczą 4.0 pracodawca ma prawo udzielać zaległego wypoczynku (do 30 dni) w terminie przez siebie wskazanym, a pracownik jest zobowiązany z takiego urlopu skorzystać.

Natomiast odnośnie pracy zdalnej wprowadzono przepis, w myśl którego pracodawca, który z takiej formy świadczenia pracy zamierza korzystać, musi zapewnić swemu pracownikowi narzędzia i materiały pracy. To zmiana w odniesieniu do pierwotnej wersji projektu, gdzie była mowa o środkach pracy, a takiego pojęcia nie przewiduje polski kodeks pracy.

Nieznacznej zmianie uległy też przepisy o odprawach. Sama zasada, iż w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego odprawa w związku z zakończeniem zatrudnienia nie może być wyższa aniżeli 10-krotność płacy minimalnej (obecnie zatem 26.000 zł) pozostała bez zmian. Natomiast limit ten nie obejmie zatrudnionych na umowach agencyjnych.

Czego jeszcze dotyczą uchwalone w ramach tarczy 4.0 rozwiązania?

W ustawie odnajdujemy też ważną zmianę dla przedsiębiorców, którzy uzyskali pożyczkę z powiatowego urzędu pracy (PUP). Obecnie bowiem przepisy w tym zakresie przewidują, iż osoby prowadzące własną działalność gospodarczą nie będą musiały zwracać kwoty pożyczki, jeśli utrzymają prowadzenie owej działalności przez okres 3 miesięcy od momentu jej udzielenia oraz dodatkowo złożą wniosek do PUP o jej umorzenie. W myśl tarczy 4.0 ów wniosek o umorzenie został wykreślony, a pożyczka będzie umarzana z urzędu po upływie owych 3 miesięcy.

Ponadto poszerzyło się grono podmiotów, które o taką pożyczkę mogą wystąpić. Zakres ten rozszerzył się o:

• organizacje pozarządowe
• organizacje kościelne
• spółdzielnie socjalne
• stowarzyszenia jednostek samorządowych

Przy czym te jednostki mogą o taką pożyczkę występować, jeśli przychód w poprzednim roku bilansowym nie przekroczył kwoty 100.000 zł. I co ważne, również i te jednostki nie będą musiały występować z wnioskiem o jej umorzenie, gdyż senacka poprawka o umarzaniu z urzędu dotyczy również ich.

A jakie jeszcze rozwiązania przyjęto w tarczy 4.0?

Otóż znalazły się tam również regulacje dotyczące pracodawców prowadzących zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (ZFŚS). Przewidują one, iż w okresie stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego, jeśli doszło u danego pracodawcy do spadku obrotów lub wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, można zawiesić tworzenie oraz prowadzenie ZFŚS i dokonywanie podstawowego odpisu.

Ponadto pracodawca został zwolniony z wypłacania świadczeń urlopowych (które są przyznawane w przedsiębiorstwach nie prowadzących ZFŚS). Co jednak ważne, u pracodawców, gdzie działają związki zawodowe, zgodę na czasowe zawieszenie funkcjonowania ZFŚS musi wyrazić owa organizacja.

Kolejna zmiana dotyczy pracodawcy, który jest organizacją kościelną. Otóż, jeśli korzysta on jednocześnie z subsydiów płacowych pochodzących ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, będzie miał prawo w części niepodlegającej takiemu dofinansowaniu, skorzystać z dopłat do kosztów wynagrodzeń pochodzących z PUP.

Podsumowując, tarcza antykryzysowa 4.0 dotyka wielu dziedzin prawa pracy, mając zdecydowany wpływ na sytuację na tym rynku. Idea tego rozwiązania była taka, by wyprostować sporo niedociągnięć poprzednich rozwiązań oraz wprowadzić nowe instrumenty pomocy. Czy tak się stanie, będzie można przekonać się o tym już niebawem.