Szczepienia w przedsiębiorstwach praktycznie postanowione

Praktycznie krystalizuje się już akcja szczepień, do której rząd planuje zaangażować przedsiębiorców. Podawanie szczepionek powinno rozpocząć się w I połowie maja bieżącego roku i z poczynionych ustaleń wynika, iż preparat otrzymają nie tylko pracownicy, lecz także ich bliscy, bez względu na wiek. Jedynie nie można będzie wybrać rodzaju preparatu.

Jak zatem obecnie wygląda sprawa z prowadzeniem akcji szczepień w przedsiębiorstwach?

Otóż praktycznie zostało już zawarte porozumienie w sprawie prowadzenia szczepień przez przedsiębiorców, co wynika z wypowiedzi wicepremiera Jarosława Gowina, ministra rozwoju, pracy i technologii, jak i przedstawicieli organizacji zrzeszających pracodawców.

Punkty szczepień mają być prowadzone w przedsiębiorstwach, którym uda się zebrać 500 osób chętnych do przyjęcia preparatu. Jak zapewnia wicepremier Jarosław Gowin, program szczepień ma objąć wszystkich pracowników, bez względu na podstawę zatrudnienia, jak i dorosłych członków ich rodzin. Poza tym przedsiębiorcy mogą wspólnie zorganizować akcje szczepień, zatem nic nie stoi na przeszkodzie, by przykładowo 5 przedsiębiorców zatrudniających po około 100 pracowników wspólnie zorganizowało w jednym z przedsiębiorstw punkt szczepień.

Jak przebiegały konsultacje w tym względzie i jakie zapadły decyzje?

Otóż w ostatnim czasie konsultacje odnośnie prowadzenia akcji szczepień prowadzone były z pracodawcami zrzeszonymi chociażby w Radzie Przedsiębiorczości. I najważniejszym obecnie efektem ich prowadzenia jest rozszerzenie planowanych szczepień w zakładach pracy również na członków rodzin pracowników, którzy wyrażą zgodę na przyjęcie preparatu.

Co prawda istnieje ogólna zgoda co do takiej możliwości, jednak do rozstrzygnięcia pozostały jeszcze uszczegółowienia, jak chociażby:

• jakie osoby bliskie będzie można zgłaszać do szczepień
• czy w grę wchodzi tylko małżonek i dorosłe dzieci
• czy można zgłosić do szczepienia wszystkich domowników
• jak podejść do zgłaszania nieformalnie mieszkających partnerów

Generalnie istnieje duża otwartość w tym względzie i zapewne również te szczegóły zostaną ustalone. Zdaniem wicepremiera Jarosława Gowina w praktyce niemożliwym jest spełnienie tylko jednego postulatu pracodawców, mianowicie możliwości wyboru szczepionki. Przyjęcie bowiem tego postulatu znacznie utrudniłoby i opóźniło cały proces szczepienia.

Pracodawcy jednak zwracają uwagę na fakt, iż nie jest to kwestia bez znaczenia, a potencjalnie może być przyczyną problemów organizacyjnych. Przecież nie sposób wykluczyć sytuacji, gdy najpierw zgłosi się wymagane 500 chętnych, a następnie część z nich zrezygnuje bądź nie stawi się na szczepienie, gdy okaże się, iż szczepieni mają być preparatem AstraZeneca, a nie przykładowo koncernu Pfizer bądź Moderna. Warto to jeszcze dopracować.

Co jeszcze wiadomo obecnie o akcji szczepień prowadzonej przez pracodawców?

Co do zasady uczestnictwo w programie szczepień nie będzie uzależnione do branży, w jakiej działa dany pracodawca. Zdaniem Arkadiusza Pączka, wiceprzewodniczącego Federacji Przedsiębiorców Polskich, program szczepień będzie miał charakter ogólny, a nie jak jeszcze niedawno niektórzy sądzili z priorytetem dla pracodawców z sektora publicznego czy też przykładowo branży handlowej.

Ważnym jest też, iż ustalone na początku zasady mogą ulegać pewnym zmianom, zatem nie jest wykluczone, iż w przyszłości możliwe będzie obniżenie limitu zgłoszeń od pracowników bądź inne jeszcze zmiany. Zdaniem Marka Goliszewskiego, prezesa BCC, ważnym jest obecnie szczegółowe umiejscowienie całego procesu w przepisach prawa. Chodzi w tym względzie o uregulowanie kwestii odpowiedzialności w razie nieszczęśliwych zdarzeń (jak chociażby śmierć osoby po podaniu szczepionki), opłat za ewentualną rehabilitację w razie wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych i temu podobnych.

Wicepremier Jarosław Gowin podkreślił, iż kwestie te zostaną uregulowane w odpowiednim rozporządzeniu, a nie ma konieczności zmian ustawowych, które z całą pewnością opóźniłyby start całego programu. Jego zdaniem: „Na początku maja ruszy pilotaż obejmujący cztery spółki Skarbu Państwa oraz cztery prywatne przedsiębiorstwa. W tej chwili ustalamy jakie mają to być firmy. Bezpośrednio po zakończeniu pilotażu i wyciągnięciu wniosków, zakładam, że najdalej około 10 maja, ruszymy z akcją szczepień masowo, we wszystkich zakładach, które są w stanie zapewnić wymogi tego programu.”

Co jeszcze jest istotne w kontekście szczepień prowadzonych w zakładach pracy?

Otóż ważnym jest, iż w akcji szczepień prowadzonych przez pracodawców nie będzie istotne kryterium wieku ani narodowości. Tym samym preparaty będę mogli otrzymać również pracujący w Polsce cudzoziemcy.

Poza tym zarówno rząd, jak i pracodawcy, rozmawiają jeszcze obecnie o tym, czy zaszczepionym pracownikom przysługiwał będzie dodatkowy dzień wolny w dniu przyjęcia preparatu. Zdaniem Rafała Baniaka, wiceprezydenta Pracodawców RP, wprawdzie przepisy nie przewidują takiego rozwiązania, lecz wszyscy zdają sobie sprawę, iż pracodawcy powinni zachęcać zatrudnionych do wzięcia udziału w programie. A jeden dzień dodatkowo wolny od pracy nie jest dużym kosztem w porównaniu z ryzykiem zachorowania całej grupy pracowników.

Istotnym jest też, iż zgodnie ze wstępnymi ustaleniami punkt szczepień na terenie zakładu pracy będzie musiał zapewnić odpowiednie osoby do obsługi i szczepienia pacjentów. W tym celu pracodawca będzie musiał nawiązać współpracę z podmiotem leczniczym lub osobą uprawnioną do podawania preparatu. Poza tym w jego gestii pozostanie pokrycie ewentualnych dodatkowych kosztów, jakie powstać mogą w związku z organizacją akcji szczepień.

Jaki jest obecny stan prawny odnośnie akcji szczepień i jaka jest skala akcji?

Generalnie obecne reguły odnośnie prowadzenia akcji szczepień przeciwko wirusowi SARS-CoV-2 wywołującego chorobę COVID-19 są następujące:

• zakup szczepionek i koszt przeprowadzenia szczepień są finansowane ze środków publicznych
• podstawą do przeprowadzenia szczepienia jest skierowanie, które jest ważne 90 dni od daty jego wystawienia
• do przeprowadzenia szczepienia uprawnieni są: lekarze, dentyści, pielęgniarki, położne, felczerzy, ratownicy medyczni, fizjoterapeuci, farmaceuci, higienistki szkolne i diagności laboratoryjni

Do 21 kwietnia 2021 roku wykonano łącznie 9,21 mln szczepień, z czego 6,87 mln osób otrzymało już dwie dawki szczepionki.

Podsumowując, włączenie do akcji szczepień przedsiębiorców wydaje się sensownym i rozsądnym posunięciem. Pozwoli to na znaczne przyspieszenie prowadzonej akcji, a pracodawcom da nadzieję, na szybkie znoszenie ograniczeń wynikających z trwającego lockdownu. Poza tym dobrze się stało, iż w tym zakresie nie będzie obowiązywało kryterium wieku, ani narodowości, a do szczepienia zapisywać się będą mogli również członkowie rodzin pracowników.